Mejor dibújamelo
Hai uns meses tiven a sorte de
colaborar con Plena
Inclusión Extremadura na ilustración e edición dunha guía de lectura
fácil sobre violencia de xénero, titulada Cóidate, muller!. Este
traballo permitiume aprender moito non só acerca da maneira en que afecta a
violencia de xénero ás persoas con discapacidade, senón a sensibilidade e
escoita que require redactar e ilustrar unha guía de lectura fácil, tendo en
conta non tanto o que o ilustrador ou escritor quere expresar, senón como vai
axudar a quen o ve e le.
O proceso de avaliación dun texto
ilustrado en lectura fácil implica varias lecturas por parte das propias
usuarias que anotan todo aquilo que non queda suficientemente
claro, dá pé a confusión ou se le ben. O curta e pega é constante até dar cunha
versión definitiva que aínda así non sempre acaba sendo do todo satisfactoria
para todos. Neste caso, existía un factor extra que requiría unha maior
sensibilidade: como explicar un asunto tan delicado como a violencia de xénero
de tal forma que poida proporcionarlles unha idea preliminar do tema e axude a
discriminar actitudes e condutas de VdG ás mulleres con discapacidade.
Ilustrando para lectura fácil
dáste conta do poder da linguaxe visual para simplificar información, facéndoa
accesible para calquera persoa, independentemente das súas diferenzas. As
imaxes evocan ideas e emocións que permiten facer sinxelo o complexo e provocar
a empatía entre persoas aparentemente dispares. O pensamento visual é
inclusivo.
Outra reflexión que me provocou a
elaboración desta guía é a necesidade de que os materiais que proporcionamos
aos nosos alumnos na aula sexan igualmente sensibles a estes criterios de
inclusión cognitiva e emocional, criterios que boa parte dos libros de texto
que ofertan as editoriais aos centros non cumpren. Cada vez estou máis
convencido de que os materiais deben ser creados polos docentes e os propios
alumnos. E neste reto o adestramento en estratexias de pensamento visual
facilitan o camiño. Que os alumnos aprendan a elaborar os seus propios
resumos visuais é un bo comezo.