“Aprendemos a asucar o aire como os paxaros, a
navegar os mares como os peixes, pero aínda non aprendemos a camiñar na Terra
como irmáns e irmás”. Martin Luther King.
el diario de la educación
Paula vén de
recoller do cole ao seu fillo Manuel. Desde que ao final de Infantil
recomendáronlle sacalo do colexio ordinario ao que asistía coa súa irmá e os
seus veciños, Manuel acode a este centro de Educación Especial. Aínda que non
foi unha decisión fácil, Paula asumiu que aquela recomendación era polo ben do
neno. “Eu non teño a formación adecuada para atender a este tipo de nenos e con
vinte e cinco en clase fáltanme mans”, díxolle Elena, a titora de Manuel. “Aquí
non temos os recursos necesarios e a metodoloxía da Educación Primaria non é
adecuada para o teu fillo, el necesita un centro específico”, explicoulle
Patricia, a orientadora educativa. Así que Paula resignouse a correr dun lado a
outro para levar aos seus fillos a coles distintos, co que iso supón para a
organización das actividades diarias.
Ao principio, a
Manuel custoulle separarse dos amigos cos que compartiu o tres anos de
Infantil, pero agora adoita ir contento. Ademais, alí traballan moi bos
profesionais. Pero hoxe non é un día máis. A directora convocou unha reunión de
urxencia e díxolles que unha lei en tramitación pretende pechar os colexios de
Educación Especial en Madrid de forma inminente, para levar a todos os nenos e
nenas a centros ordinarios. A Paula vénselle o mundo encima. Despois de tanta
incerteza, de ter que deixar o colexio do seu barrio, agora quérenlles devolver
alí sen pedirlles opinión. Outro cambio para Manuel sería moi negativo. Paula
pensa: “Por que non nos deixan en paz?”. E convéncese: “Imos remover o que faga
falta para que respecten aos nosos fillos”.
O que Paula non
sabe é que esa información é falsa. Que ninguén quere pechar o seu centro. Que
ningunha lei obrigará a que Manuel abandone o seu colexio. Non sabe que a lei a
que se refería a súa directora só pretende que os nenos e nenas dos centros
ordinarios teñan aqueles recursos de cuxa carencia se queixaban Elena e
Patricia. Unha lei que quere levar os recursos onde están os nenos e nenas sen
obrigarlles a deixar a súa contorna, dotar aos centros de máis profesorado,
baixar os cocientes dos profesionais de atención á diversidade e ofrecer
espazos e recursos didácticos suficientes e adecuados para todo o alumnado,
sexan cales sexan as súas necesidades.
Probablemente,
Paula tamén ignora que vive na rexión española que menos diñeiro público gasta
en educación, que ten máis alumnos por docente e que máis segrega ao alumnado
segundo a súa orixe social. E que, por estas e outras razóns, na Comunidade de
Madrid vulnérase sistematicamente o dereito fundamental á educación de moitos
nenos e nenas, que necesitan medidas urxentes. Pero, quizá, o que Paula menos
se imaxina é que están a utilizar a preocupación e o sufrimento da súa familia
como ariete contra o futuro de nenos como Manuel, que merecen todos os recursos
posibles.
Algunhas semanas
despois, Paula escoitará que o conseguiron. Decatarase de que PP e Cidadáns
bloquearon a tramitación desa “perigosa” lei na Asemblea de Madrid, e respirará
tranquila. Sentirá que as familias gañaron, por fin, unha batalla. O que quizá
Paula nunca saberá é que quen realmente impuxo os seus intereses non foron os
pais, nais, nenos e nenas, senón os empresarios e os sindicatos da educación
privada da rexión. Nunca saberá que este lobby teceu unha campaña de
desinformación masiva para enganala a ela e a miles de familias, co fin de
condicionar a tramitación da Iniciativa Lexislativa dos Concellos por unha
escolarización inclusiva, elaborada de forma transparente e democrática, e
apoiada por 232 entidades, 43 concellos que representan a 5 millóns e medio de
persoas, e a maioría do parlamento rexional. Nin saberá que os promotores desta
idea son mestres e mestras do montón, nais e pais, concelleiros de todas as
cores políticas e profesionais da atención á diversidade que se deixan a pel
día a día por nenas e nenos como Manuel.
Si, por fortuna,
algún día Paula é consciente disto, comprobará que detrás deste conflito
escóndese a loita polo significado da palabra inclusión e polo contido mesmo do
dereito á educación. E que hai dous grupos con intereses contrapostos. Ao
carón, quen apoian unha iniciativa lexislativa que pretende dar máis recursos
educativos aos nenos e nenas do sistema ordinario para frear a exclusión. En
fronte, os donos e sindicatos dos centros privados de Educación Especial
sostidos con fondos públicos, que queren manter as cousas como están para
seguir co seu negocio. As armas dos primeiros, a Constitución Española, a
Convención da ONU dos Dereitos das Persoas con Discapacidade e un masivo
respaldo cidadán. As dos segundos, a política de lobby, o apoio gobernamental
do Partido Popular e unha intensa campaña de manipulación en medios de
comunicación afíns que levou a mobilizarse a miles de familias contra unha
ameaza inexistente e unha iniciativa legal que, na súa gran maioría,
descoñecen.
Entón, Paula
lembrará o día en que botaron ao seu fillo do colexio e resoarán aquelas
palabras de Elena e de Patricia. Será difícil. Doeralle comezar a cuestionarse
os motivos de fondo do itinerario escolar de Manuel, e preguntarase por que o
seu fillo non recibiu os recursos suficientes. Finalmente, darase conta de que
contribuíra a bloquear unha lei que supuña un avance significativo. E, sobre
todo, no máis íntimo do seu corazón comprenderá que a cuestión crucial non é
que postura escollera ela, senón cal elixiría Manuel para defender o seu
dereito á educación.
Grupo promotor da
Iniciativa Lexislativa dos Concellos por unha escolarización inclusiva.