Un colexio de Madrid crea un programa para combater o 'bullying'
Son os propios alumnos os que vixían o acoso escolar
El mundo
Sofía e Alejandro teñen 16 anos; María é máis nova, ten 14. Como o resto de
alumnos do Colexio Esclavas de Chamberí, como calquera rapaz da súa idade,
tentan sacar as mellores notas e divertirse cos seus amigos nos descansos. Pero
ademais, teñen unha misión extra que non é tan habitual: axudar a
combater o acoso escolar. Poderíase dicir que funcionan como unha especie
de patrulla anti bullying dentro do propio alumnado. Son alumnos
axudantes. «A nosa misión é evitar ou diminuír na súa maior medida o acoso
escolar», explica Sofía. O labor destes adolescentes é exercer de mediadores en
clase, detectando os posibles conflitos e intervindo de cara aos seus
compañeiros.
O proxecto de alumnos axudantes do Colexio Esclavas de Chamberí púxose en
marcha fai seis anos nos tramos de ESO e Bacharelato, a partir dun curso de
formación que os profesores recibiron na Universidade de Alcalá de Henares. «O
carácter propio do noso centro baséase moito na atención persoal aos alumnos»,
explica Gloria Laso, a directora. Agora Esclavas de Chamberí é o centro
de referencia deste programa para outros dous colexios de Madrid, un
na Coruña e outro en Valencia. A última chamada que recibiron foi dun instituto
de Córdoba, tamén interesado no programa.
Neste proxecto, os alumnos son os responsables da convivencia.
«Ás veces é moi difícil que os profesores nos deamos conta do que pasa ou que
os estudantes confíen en nós», explica Gloria Laso. Moitas veces os conflitos
inícianse nos grupos de WhatsApp ou nas redes sociais, un mundo alleo a pais e
a profesores e que vai máis aló das aulas e do horario escolar».
O último informe da Comunidade de Madrid sobre
acoso escolar, presentado
no pasado mes de outubro, revela que a maioría das vítimas, o 57%,
oculta a situación case por completo aos seus familiares. Un 21,9%
deles non conta nada e un 35,13% moi pouco ou pouco.
Ao principio, a Sofía, Alejandro e María acusábanlles de ser as «toupas» da
clase, pero co tempo conseguiron que os seus compañeiros confíen neles. Cada
caso trátase de maneira confidencial e a dinámica axuda a unha maior confianza
no interlocutor, por ser un igual. «Ao estar nós, os compañeiros que poidan
sufrir un caso de acoso atrévense a contárnolo e teñen esa vía para
falalo e deixar ao carón o orgullo. Antes gardábano», di Alejandro. Sofía cre
que «aos profesores non llo din por se logo o contan no claustro».
Os casos aos que se enfrontan este tres alumnos axudantes son desde
compañeiros aos que están a insultar reiteradamente, discusións ou
problemas de convivencia como a orde en clase e a limpeza. Tamén
interveñen nas relacións entre os seus compañeiros e os profesores e acompañan
aos alumnos novos que senten sós.
Sofía e Alejandro presentáronse voluntarios a este
programa porque querían axudar aos seus compañeiros; a María o que máis lle
atraeu foi botar unha man aos novos. Para iso, preparáronse con Susana, a
orientadora do colexio, que é quen supervisa cada caso e coordina o programa.
Se estes axudantes de aula vense desbordados por unha situación, é a orientadora
a que o xestiona directamente entón.
Normalmente, os compañeiros de clase déixanse axudar aínda que todos
insisten en que cada caso é un mundo.E o tres recoñecen que «é máis
difícil intervir co acosador que co acosado».
«A vantaxe do programa é que nós mesmos nos podemos sentir algunha vez
igual que un compañeiro acosado», explican, «ou ter os mesmos problemas que o
resto, así que para eles é unha forma de desafogarse cun amigo».
O acoso escolar adoita aparecer en 6º de Primaria e 1º da ESO e as
idades máis difíciles neste sentido son os 14 e 15 anos. «As crises
persoais e cambios na adolescencia fan que os mozos e mozas sintan que non se
lles atende e queiran chamar a atención ou afianzar o seu papel no grupo, ás
veces de forma negativa, insultando ou acosando a outros», explica a directora.