Facer demasiadas cousas á vez vólvenos estúpidos.
El rincón de la psicología
Falamos por teléfono mentres descargamos o correo electrónico e imos
eliminando as mensaxes non desexadas e tomamos nota desa tarefa urxente que
acaba de chegar. Cando saímos do traballo mantémonos vixiando ao móbil e
mentres conducimos imos pensando na lista da compra…
Esa é a tolemia ordinaria dunha vida na multitarefa, algo que se converteu en habitual nun número crecente de persoas que se moven con soltura en varias frontes. Con todo, todo parece indicar que esa “soltura” e aparente habilidade para manexar varias tarefas á vez ao final termina pasándonos factura, sobre todo ao noso cerebro.
Esa é a tolemia ordinaria dunha vida na multitarefa, algo que se converteu en habitual nun número crecente de persoas que se moven con soltura en varias frontes. Con todo, todo parece indicar que esa “soltura” e aparente habilidade para manexar varias tarefas á vez ao final termina pasándonos factura, sobre todo ao noso cerebro.
Para dividir a atención, sacrificamos os detalles e a memoria
Un estudo realizado na Universidade de Los Ángeles revela que a multitarefa,
entendida como o uso dos nosos recursos mentais en máis dunha actividade á vez,
compromete as nosas funcións cognitivas.
No experimento participaron 192 persoas, as cales debían lembrar o maior
número posible de palabras que se presentaban nunha pantalla. Algúns podían
concentrarse completamente nesta tarefa, outros escoitaban música e un terceiro
grupo tiña ademais que presionar un botón cando escoitasen tres números impares
en secuencia.
Para engadir unha dose extra de complexidade, cada palabra que aparecía na
pantalla estaba acompañada dun número. O ideal é que os participantes puidesen
lembrar polo menos aquelas palabras que tiñan unha puntuación máis alta. Os
resultados mostraron que ter que completar dúas tarefas á vez (lembrar as
palabras e sinalar os números impares) empeora considerablemente a memoria.
O problema é que cando dividimos a nosa atención para realizar diferentes
tarefas, aínda que conservamos a habilidade para centrarnos no máis relevante,
non somos capaces de captar os detalles. Non hai dúbidas de que esta habilidade
é importante nun mundo marcado polas distraccións constantes, pero non podemos
esquecer que temos unha capacidade cognitiva limitada, polo que si debemos
afrontar unha tarefa complexa, o mellor é evitar calquera tipo de distracción.
Converter a multitarea nun hábito diminúe a materia gris
Para realizar múltiples tarefas, debemos ser capaces de cambiar os
obxectivos rapidamente e activar diferentes patróns cognitivos, un proceso que
en si mesmo non é demasiado oneroso para o cerebro, pero pode volverse perigoso
si se prolonga no tempo e se converte na norma.
Noutras palabras, unha cousa é forzar ao noso cerebro de cando en vez para
que administre varias actividades á vez e outra moi diferente é vivir na
multitarefa. Nestes casos, abrir varias frontes pode ter efectos negativos no
noso rendemento: diminúe a creatividade, facilita a distracción e afecta a
produtividade.
Un estudo realizado no University College de Londres con
75 persoas revelou que a densidade da sustancia gris nalgunhas zonas do cerebro
redúcese en quen están afeitos a usar varios dispositivos dixitais para facer
diferentes cousas máis ou menos contemporáneamente.
Estes neurocientíficos analizaron os hábitos de consumo dixital dos
participantes, así como as súas características de personalidade e sometéronos
a unha proba de Morfometría Baseada en Vóxel para detectar as diferenzas
focales na anatomía do cerebro. Así descubriron que quen converteran a
multitarea tecnolóxica nun hábito, tiñan menos densidade de materia gris no
córtex do cíngulo anterior, unha área que non só intervén no control dalgunhas
funcións autónomas do organismo senón tamén na toma de decisións, a inhibición
verbal, a empatía e as emocións. De feito, estas persoas tamén puntuaron máis
baixo nas probas de control cognitivo e xestión emocional.
Aínda por riba, apreciouse que a multitarefa aumenta o nivel de cortisol, a
hormona da tensión, que pode terminar provocando a morte das neuronas cando se
mantén en niveis elevados durante moito tempo.
A multitarefa fainos tomar decisións máis impulsivas
Para empeorar aínda máis as cousas, apreciouse que moitas das decisións que
tomamos cando estamos inmersos na multitarea son máis impulsivas, o cal nos
conduce a cometer máis erros.
Un estudo realizado en a National Chengchi University desvelou
que cando estamos inmersos na multitarea tecnolóxica, por exemplo, adoitamos
mostrar unha tendencia a comprar por impulso, para logo arrepentirnos desa
compra. Isto débese a que cando estamos a realizar demasiadas cousas a nosa
cortiza prefrontal non é capaz de sopesar adecuadamente os proles e os contras,
polo que actuamos de maneira impulsiva.
De feito, outra investigación realizada con 1.100 persoas no Instituto de
Psiquiatría da Universidade de Londres revelou que a multitarefa pode reducir o
noso cociente intelectual en 10 puntos.
A isto súmaselle que ese cambio rápido e continuo de atención dunha
actividade a outra fai que o noso cerebro consuma máis enerxía, polo que sentiremos
máis cansos en pouco tempo e mesmo seremos máis propensos a sufrir un
“apagamento”; é dicir, momentos nos que quedamos en branco ou lagoas na memoria
que nos impiden lembrar que fixemos hai apenas uns minutos ou unhas horas
atrás.
O problema é que as funcións de control executivo, como a toma de
decisións, pasan por dúas etapas distintas pero complementarias. Na primeira
prodúcese un cambio de obxectivo, é cando nos dicimos: "vou facer isto
no canto disto outro". Na outra etapa activamos as regras necesarias,
desconectámonos co que estabamos a facer para conectarnos co que faremos.
Ambas etapas permítennos pasar dunha tarefa a outra practicamente sen
darnos conta, pero se o facemos con demasiada celeridade, chegará o punto en que
estas etapas entren en conflito e o noso cerebro se sature. Entón prodúcese ese
"apagamento". De feito, si che sucede algo así a miúdo, é un sinal que
o teu cerebro che está enviando para dicirche que necesitas baixar o ritmo.
Por tanto, agora xa o sabes: hai que frear e enfocarse nunha soa cousa á
vez. Serás máis produtivo e o teu cerebro agradeceracho.